LET’S BROWSE #1 Het station in Rhenen

Mijn eerste maand als zelfstandige zit er bijna op. Ik ben begonnen met een paar leuke opdrachten, heb gesprekken staan met mogelijke opdrachtgevers en heb (zoals altijd) te veel ideeën voor eigen projecten. Toen ik bezig was met het verzamelen van informatie voor een video op Instagram, dacht ik ineens: misschien is het leuk op mijn blog uitgebreider stil te staan bij de dingen die ik soms tegenkom bij mijn zoektochten in online archieven. Onderwerp van vandaag: het station in Rhenen.

Nogal willekeurig, zou je misschien denken. Toch is het niet zo gek. Als ik zin heb in een beetje rondneuzen in een online collectie houd ik me graag bezig met regionale en lokale geschiedenis. Ik ben opgegroeid in Rhenen en mijn familie van vaderskant heeft vanaf eind jaren veertig in dit pittoreske stadje aan de Rijn gewoond. Het is erg interessant om op oude foto’s en in documenten de ontwikkeling van de regio te zien.

Toen ik in de zoekbalk van de database Europeana “Rhenen” intypte, verschenen al snel meerdere foto’s van het station. Ik besloot me voor nu met deze plek bezig te houden en vond al snel een aantal interessante beelden.

Gezicht op het station van de H.IJ.S.M. (Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij) te Rhenen, met rechts het viaduct in de Herenstraat / Grebbeweg, 1900. Utrechts Archief, publiek domein

Bovenstaande prentkaart bijvoorbeeld. Een gezicht op het Rhenense station en het viaduct over het spoor in 1900. Best een imposant stationsgebouw voor zo’n kleine stad. Het station werd in 1886 in gebruik genomen en lag aan de spoorlijn tussen Kesteren en Amersfoort.

Gezicht op het station te Rhenen, ergens tussen 1880 en 1940, in de collectie van het Rijksmuseum. CC BY-NC-ND 4.0

Op deze foto is het stationsgebouw niet zichtbaar, maar het perspectief is ongeveer hetzelfde. Er staan mensen op het perron. Mannen met hoeden en wandelstok, vrouwen met lange rokken, twee jongens. Ook op het viaduct staan mensen die (vast vol bewondering) kijken naar de trein. Drie kinderen hangen bijna gevaarlijk over de rand om een glimp te kunnen opvangen.

Gezicht op het station van de H.IJ.S.M. (Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij) te Rhenen, met op de achtergrond de spoorbrug over de Rijn, 1905. Utrechts Archief. Publiek domein.

Op deze ingekleurde prent is de voorkant van het stationsgebouw te zien. Ook is de spoorbrug over de Rijn goed zichtbaar. Wie Rhenen kent en al eens op het station is uitgestapt, weet dat de brug niet meer in deze vorm bestaat.

Gezicht op het vernielde viaduct in de Grebbeweg over het emplacement van het N.S.-station Rhenen te Rhenen, na de verwoestingen in de stad als gevolg van de strijd om de Grebbelinie in mei 1940. Utrechts Archief. Publiek domein.

Zowel de spoorbrug als ook het viaduct werden tijdens de Tweede Wereldoorlog namelijk zwaar beschadigd. Een tijd lang was station Rhenen slechts een zogenaamd kopstation voor goederenvervoer. Begin jaren zeventig werd het spoor volledig gesloten. Vanaf 1978 werd er gewerkt aan de aanleg van een nieuwe spoorlijn, die in 1981 onder de naam Veenendaallijn werd geopend.

Gezicht op het N.S.-station Rhenen te Rhenen met langs het perron het elektrische treinstel nr. 934 (mat. 1964, plan V) van de N.S. 1982. Utrechts Archief. Publiek domein.

Toch een stuk minder indrukwekkend, dit stationsgebouw uit de jaren tachtig. De kauwgumreclame van BenBits en de poster over de nieuwe dalurenkaart van NS zijn dan toch weer leuke details. Sindsdien zijn er, op een paar kleine aanpassingen na, geen grote veranderingen meer geweest. Wel moest het stationsgebouw na het doorschieten van een trein al eens vervangen worden.

Ben je door deze blog nieuwsgierig geworden naar historische foto’s uit jouw woonplaats? Europeana is een goede plek om te beginnen. Hier zijn de collecties van veel culturele instellingen en archieven ondergebracht. Ook een goede tip: Delpher! Hier kan je historische boeken, kranten en tijdschriften doorzoeken. Laat het me vooral even weten als je – wellicht door mij geïnspireerd – iets interessants tegenkomt.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven